तिगेलाको ह्याई चाइना इज नट रिप्लेसिङ अमेरिका पुस्तक विमोचित

लन्डन । गत १४ अगष्ट २०२२ का दिन युकेको अल्डरसटस्थित विश्वास दीप तिगेलाद्धारा लिखित ह्याई चाइना इज नट रिप्लेसिङ अमेरिका पुस्तकको विमोचन भएको छ ।

युकेको लागि नेपाली राजदुत ज्ञानचन्द्र आचार्यले एक समारोह बीच सो पुस्तकको विमोचन गरेका हुन । क्यान्टवरी यूनिभर्सिटीबाट राजनीशास्त्रमा डिग्री र अन्तर्राष्ट्रिय सम्बन्धमा माष्टर्स डिग्री गरेका तिगेलाले माष्टर्स डिग्रीको निमित्त तयार गरि बुझाएको शोधपत्रलाई नै पुस्तकको रुपमा इण्डिपेन्डेन पब्लिकेशन युकेले प्रकाशन गरेको हो ।

चाइनालाई घेर्ने पश्चिमा रणनीति जारी रहेको बखत तिगेलाले चाइनाको तिब्बेत समस्या, सिंज्याङ प्रान्तको उहिगुर मुस्लिमहरु माथिको दमन, ताइवान समस्या, हङकङ समस्या र दक्षिण चीनको सामुन्द्रिक झगडाको बारेमा पर्गेलेका छन भने विश्वलाई प्रभाव पार्ने चाईनीज प्रोजेक्ट वेल्ट एण्ड रोड इनिसिटीव, वल्र्ड बैंक र आईएमएफ मार्फत जारी पश्चिमाहरुको प्रभावलाई निस्तेज गर्न बनेको व्रिक्स एलायन्स, चीन र रसिया बीचको सैनिक हतियार विकासमा भएको दुई देशको सम्झौता र प्रगति, चाइनीज सरकारको राजनैतिक संरचना, चाईनीज कम्युनिष्ट प्रणालीको प्रकृति, चाईनीज सरकारले चीनका आदिवासी जनजातिहरुलाई दिने हक अधिकार र सेवासुविधा, चाईनीज राजनैतिक पिता माउत्सेतुङ, चाईनीज अर्थतन्त्रका पिता दाउसेपिङ र हालका चाईनीज राष्ट्रपति सि जिङपिङले प्रतिपादन गरिएको भनिएको चीनिया विशेषताको समाजवादको बारेमा लेखक तिगेलाले समेटेका छन् ।

चाईनीज नेता माउत्सेतुङले भनेका थिए शक्ति बन्दुकको नालबाट निस्कन्छ तर त्यसको ठिक विपरित चाईनीज शक्ति सावल र सिमेन्टबाट निस्किएको टिप्पणी गरेका छन् । संरचना निर्माण गर्ने शक्तिकै कारण सिंगो अफ्रिका, ल्याटिन अमेरिका र आँशिक एशिया चीनको पछि लागेका छन तथापी चीनको प्रभाव रोक्न र सिमित भूमिकामा राख्न अमेरिका लगायत सिंगो पश्चिमा लगायत फाइभ आई मुलुकहरु हरसम्भव तिकडम गरिरहेको अवस्था एकातिर छ भने अर्कोतिर अरुदेशको आन्तरिक मामलामा हस्तक्षेप नगर्ने जस्ता एक्लोपने चीनिया परराष्ट्र नीतिको कारण अहिले नै चीनले अमेरिकाको अन्तराष्ट्र्रिय भूमिकालाई प्रतिस्थापन गर्न नसक्ने तिगेलाको निक्र्याैल छ तर केही समय पछाडी भने सो सम्भवलाई नकार्न नसकिने लेखेका छन् ।

लेखक तिगेलाले सो समारोहमा अन्य मुलुकमा आदिवासी जनजातिहरुको हकअधिकारलाई कसरी संवैधानिक रुपबाट सुरक्षित र ब्यवस्थित गरिएको छ भन्ने बारेमा चीन, क्यानडा र भारतको ब्यवस्था बारेमा प्रिजेन्टेशन गरेका थिए । नेफिन युकेका अध्यक्ष कर्म पहाडीको अध्यक्षतामा भएको कार्यक्रमलाई नेफिन महासचिव विमला सेनेले संचालन गरेकी थिइन् ।